(CT)- Sáng 10-3-2015 (20 tháng Giêng năm Ất Mùi), tại Khu Tưởng niệm Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa, phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, lễ giỗ lần thứ 143 của Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa do UBND quận Bình Thủy phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ tổ chức đã diễn ra long trọng. Đến dự có đồng chí Trần Thanh Mẫn, Bí thư Thành ủy Cần Thơ, đồng chí Lê Hùng Dũng, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đồng chí Đào Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đồng chí Nguyễn Thanh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cùng đông đảo đại biểu, nhân dân thành phố.
Học sinh Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa dâng hương trong lễ giỗ.
Tại lễ giỗ, các nghi thức tế lễ truyền thống được tiến hành trang nghiêm; chính quyền địa phương đã ôn lại tiểu sử của Danh nhân văn hóa Bùi Hữu Nghĩa; đại biểu và Nhân dân thành kính dâng hương, viếng mộ cụ Thủ Khoa và tham quan Nhà trưng bày các hiện vật, hình ảnh trong Khu Tưởng niệm.
Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa hiệu Nghi Chi, sinh năm 1807, mất năm 1872, quê quán tại thôn Long Tuyền, tổng Định Thới, phủ Định Viễn, trấn Vĩnh Thanh (nay thuộc quận Bình Thủy, TP Cần Thơ). Năm 1835, ông đỗ thủ khoa kỳ thi Hương và sau đó được bổ nhiệm làm quan tri huyện Phước Chánh (Biên Hòa), rồi làm Tri huyện Trà Vang (nay là Trà Vinh). Làm quan thanh liêm, luôn vì Nhân dân chống lại bọn cường hào ác bá nên gian thần vu oan cho ông tội "xúi dân làm loạn, chủ mưu giết người". Triều đình xử ông án tử. Phu nhân ông là bà Nguyễn Thị Tồn đã lặn lội ra tận kinh đô Huế để minh oan cho chồng. Sau khi thẩm tra xem xét, vua đã tha tội chết cho Bùi Hữu Nghĩa, nhưng buộc ông phải ra trận lập công chuộc tội, trấn nhậm tại đồn Vĩnh Thông, Châu Đốc. Ông và những người lính đã chiến đấu trong điều kiện gian khổ và lập nhiều chiến công, được thăng chức. Cuối đời, Thủ khoa Nghĩa cáo quan về quê dạy học, hốt thuốc chữa bệnh và dùng ngòi bút lên án thực dân Pháp xâm lược, cổ vũ phong trào yêu nước. Ông được tôn vinh là một trong bốn "Rồng Vàng" ở đất Nam bộ.
Sau khi ông mất, Nhân dân làng Bình Thủy lập thần chủ, bài vị, đưa hình ảnh của ông vào thờ trong ngôi đình làng, hằng năm đều tổ chức lễ giỗ long trọng. Phần mộ Thủ khoa xây bằng đá ong, được nhiều thế hệ người Cần Thơ chăm sóc, tu sửa và được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1994. UBND TP Cần Thơ đã đầu tư xây dựng, mở rộng khu mộ thành Khu tưởng niệm Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa và khánh thành vào năm 2013.
Tin, ảnh: Lệ Thu
