Lâu nay, nhắc đến “hàng rong”, nhiều người nghĩ ngay đến những gánh hàng bán trên vỉa hè, lòng đường, vừa mất an toàn giao thông lại không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Thế nhưng, ở phường Tân An, quận Ninh Kiều, có một phố hàng rong được sắp xếp ngăn nắp, đúng quy định, tạo thành điểm nhấn cho phố đi bộ dọc bến Ninh Kiều. 

Hoạt động ở phố hàng rong luôn tấp nập nhưng trật tự, văn minh.

Phố hàng rong nằm xung quanh tiểu đảo hàng dừa thuộc hai tuyến đường Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh (đối diện nhà lồng chợ cổ Cần Thơ), khu vực 2, phường Tân An. Từ sau 17 giờ hằng ngày, phố hàng rong nhộn nhịp mua bán nhưng tấp nập nhất là từ 19 giờ - 22 giờ. Người mua xếp hàng chờ mua những món “ăn vặt” nóng hổi, tươi ngon, những ly nước ngọt mát trong không gian thoáng đãng. Tất cả 68 lô của tuyến phố được thiết kế diện tích 2x1,5m, người bán để xe hàng, sản phẩm đúng nơi quy định. Tiểu thương ở phố hàng rong được trang bị đồng phục, tạp dề, găng tay khi chế biến thức ăn… Chị Nguyễn Ngọc Thanh Quyên, người dân quận Ninh Kiều, đang mua thức ăn ở phố hàng rong, chia sẻ: “Mua thức ăn ở đây vừa ngon, rẻ lại đảm bảo vệ sinh. Mỗi buổi tối tôi cùng bạn bè thường đến phố hàng rong để thưởng thức, thư giãn”.

Các hộ tiểu thương tham gia phố hàng rong từng là những người buôn gánh bán bưng ở khu vực công viên Bến Ninh Kiều, dọc đường Hai Bà Trưng… Lúc đó, tình trạng người bán lấn chiếm công viên, lòng đường, vỉa hè, mua bán bát nháo, thường xuyên xảy ra tranh giành, cự cãi, gây mất an ninh trật tự. Đáng lo nhất là chuyện vệ sinh an toàn thực phẩm không được ngành chức năng kiểm soát. Trước tình hình đó, đầu năm 2014, UBND phường Tân An đã tổ chức mô hình phố hàng rong và được sự đồng tình của các tiểu thương.

Tham gia phố hàng rong, tiểu thương chỉ phải đóng 8.000 đồng/ngày nhưng lại được hỗ trợ đồng phục, tham gia lớp tập huấn an toàn vệ sinh thực phẩm… Đặc biệt, việc không phải nặng nhọc gánh hàng rong ruổi nắng mưa mà hàng bán vẫn được nhiều, có lời ổn định, đã thu hút nhiều tiểu thương về phố. Anh Lê Hữu Phước, chủ một hàng xôi, kể rằng, trước đây, gánh hàng của anh bán trên vỉa hè đường Phan Đình Phùng, khách hàng không ổn định. “Đã vậy, ngồi bán trước cửa nhà người khác cũng bị la, ngồi trên vỉa hè thì bị công an xử lý, phải vừa bán vừa chạy! Bây giờ thì khỏe rồi, ngồi một chỗ buôn bán mà thu nhập khá hơn” – anh Phước vui vẻ. Hầu như những tiểu thương từng ít nhất đôi ba lần bị “rượt” vì buôn bán không đúng quy định nhưng giờ đã là quá khứ, họ buôn bán ở phố hàng rong trong sự hỗ trợ, tiếp sức của địa phương.

UBND phường đã thuê nhân viên đảm bảo vệ sinh 24/24 ở phố hàng rong. Người buôn bán cũng cam kết 7 điều không được làm và 7 điều cần làm khi tham gia tuyến phố. Trong đó, việc không chèo kéo khách, không nói thách, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, giữ vệ sinh chung… được phường rất chú ý. Phường Tân An còn thành lập mô hình Tổ tự quản phố hàng rong do chính những tiểu thương đứng ra tham gia. Họ nhắc nhở nhau về các quy định để cùng thực hiện, ai vi phạm nhiều lần sẽ không được buôn bán ở đây. Ông Nguyễn Sỹ Liêm, Tổ trưởng Tổ tự quản phố hàng rong, nói: “Hầu hết bà con đều thực hiện đúng quy định, chưa có chuyện mất an ninh trật tự, cự cãi ở phố. Bà con rất thân thiện, đoàn kết”. 

Sẽ mở tiếp phố đồng hồ trên đường Trần Quốc Toản Ông Nguyễn Thái Bảo, Chủ tịch UBND phường Tân An, cho biết: Địa phương đang có kế hoạch mở tiếp phố đồng hồ trên đường Trần Quốc Toản, quy tụ những xe sửa đồng hồ trên vỉa hè về tham gia làm dịch vụ, kinh doanh. Do đây là tuyến đường có một đoạn khá dài không có nhà dân nên việc bố trí, quản lý sẽ thuận lợi.

Chia sẻ về thành công của phố hàng rong, ông Nguyễn Thái Bảo, Chủ tịch UBND phường Tân An, cho rằng: Đó là kết hợp hài hòa giữa việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn phường và lợi ích của các hộ kinh doanh. Trước đây, việc các ngành chức năng phường ra quân tháo dỡ, thu giữ phương tiện kinh doanh trái phép là “chẳng đặng đừng”. Từ khi có mô hình, chuyện buôn bán không đúng quy định ở Tân An đã giảm. Ông Bảo cho biết, phường thường xuyên họp, nhắc nhở bà con trong cách giao tiếp, chào mời khách, không chèo kéo, thách giá, tạo ấn tượng đẹp cho khách, nhất là khách du lịch, người nước ngoài.

* * *

Sau hơn 1 năm hoạt động, phố hàng rong ở phường Tân An đã phát huy hiệu quả, trở thành mô hình hay trong xây dựng đời sống văn minh đô thị. Một khi địa phương giải quyết hài hòa lợi ích của tiểu thương, bố trí cho họ có nơi buôn bán ổn định thì sẽ không còn tình trạng lấn chiếm lề đường, vỉa hè… Từ thành công này, thiết nghĩ nhiều phường khác của Ninh Kiều: Xuân Khánh, An Bình, An Lạc... cũng nên học tập kinh nghiệm để hạn chế tình trạng mua bán lấn chiếm lòng lề đường. Chúng tôi đã có cuộc khảo sát nhanh với bà con tiểu thương chợ An Bình, Xuân Khánh, Hưng Lợi... đa phần bà con chia sẻ sự đồng tình nếu địa phương có phố hàng rong.

Bài, ảnh: ĐĂNG HUỲNH