Gia đình anh Út đang thu hoạch nấm rơm.

(CT)- Với thế mạnh có thể tận dụng nguồn rơm nguyên liệu từ ruộng lúa tại chỗ, trồng nấm rơm đem lại thu nhập khá cho nhiều gia đình ở phường Thới An Đông, quận Bình Thủy. Nghề dần phát triển mạnh và trở thành "nghề tay phải", góp phần mang lại việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Ngang qua quốc lộ 91B, đoạn thuộc địa bàn phường Thới An Đông, quận Bình Thủy, mọi người thường thấy các cô, các chị bày bán nấm rơm hai bên lề đường. Khoảng 4-5 năm trở lại đây, nghề trồng nấm rơm phát triển rầm rộ tại khu vực Thới Long, phường Thới An Đông sau nhiều năm lắng dịu, vừa tận dụng được rơm rạ, cải thiện môi trường, vừa tạo việc làm cho nhiều lao động.

Ông Trần Văn Lập, Chủ tịch Hội Nông dân phường Thới An Đông, chia sẻ: "Cách nay chừng 20 năm, Xí nghiệp liên doanh chế biến thực phẩm Meko ở Trà Nóc tổ chức tập huấn chuyển giao kỹ thuật trồng nấm rơm cho bà con, đồng thời phân phối meo và nhận thu mua nấm nguyên liệu, phong trào trồng nấm dần phát triển. Còn tôi nhờ lợi nhuận từ nghề trồng nấm mà có tiền cưới vợ!". Vài năm sau đó, Xí nghiệp Meko chuyển sang thu mua nông sản khác nên số hộ trồng nấm thưa dần, nếu trồng thì cũng nhỏ lẻ, tự sản, tự tiêu. Gần đây, nấm rơm bán có giá nên nghề này được vực dậy, nhiều hộ bắt đầu chuyên canh cây nấm. Để phục vụ nghề trồng nấm tại địa phương, một số hộ đầu tư mua sắm máy móc, phương tiện để chở và kéo rơm nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu người dân. Nghề trồng nấm hiện nay gần như trở thành phong trào tại khu vực Thới Long, thu hút lao động tại chỗ. Vì nấm được trồng liên tục, hết vụ này đến vụ khác và ngày càng có nhiều hộ trồng nấm nên lượng lao động cũng tăng đáng kể. Bên cạnh các hộ trồng nấm tự vần công qua lại, phường Thới An Đông có hẳn nhóm lao động khoảng 18 nam thanh niên chuyên chất dòng nấm thuê. Ngoài ra, nhiều phụ nữ trong vùng nhận hái nấm thuê hoặc cân nấm đem bán lại, kiếm tiền lời, đủ trang trải chi tiêu hằng ngày.

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc hỗ trợ kỹ thuật, đầu ra ổn định cũng như nguồn vốn sản xuất cho người trồng nấm, tháng 8-2013, Tổ hợp tác sản xuất nấm rơm tại khu vực Thới Long được thành lập, thu hút 13 thành viên tham gia. Anh Ngô Văn Út, Tổ trưởng tổ hợp tác và là một trong những hộ chuyên trồng nấm tại phường, cho biết: "Nhà tôi có 1 công ruộng, lợi nhuận hằng năm không bao nhiêu, trong khi phải lo cho 2 con ăn học, nên tôi kiếm thêm thu nhập từ nhiều nghề khác. Trước đây, tôi chuyên mua xoài lá để dưỡng trái tới mùa thu hoạch, bán kiếm lời nhưng nghề này mỗi năm có 2 vụ, vốn xoay vòng chậm, việc cân đối chi tiêu nhiều lúc gặp khó khăn". Khoảng 4 năm nay, anh Út mạnh dạn đầu tư trồng nấm rơm, từng bước cải thiện cuộc sống gia đình. Anh Út cho biết, mỗi vụ nấm khoảng 1 tháng nên nhiều hộ dân sẵn sàng cho mượn đất trồng nấm với điều kiện được tận dụng phân rơm cuối vụ để trồng rau, hoa kiểng. Nhờ vậy, các hộ trồng nấm bớt được một phần chi phí. Sau khi trừ chi phí, mỗi công rơm chất nấm, người trồng nấm có thể thu lợi nhuận từ 400.000 đồng - 600.000 đồng/vụ. Bên cạnh thu nhập này, các hộ trồng nấm còn tạo việc làm cho nhiều lao động trong xóm. Theo anh Út, mỗi vụ nấm, anh thường thuê từ 13-14 người chất dòng, kịp hoàn tất trong ngày để nấm phát triển đồng loạt. Đến mùa thu hoạch, anh thuê thêm 3-4 người phụ hái, lựa nấm. Theo đó, tiền công nhật từ 160.000 đồng - 170.000 đồng/người.

Nhìn những dòng nấm đang thu hoạch, anh Út vui vẻ nói: "Phải tranh thủ hái kịp cuối ngày để cân bán cho khách. Nhớ Tết năm trước, tôi phải hái ngày, hái đêm mới kịp. Năm nào nấm trúng mùa, trúng giá, xem như gia đình tôi sống khỏe re". Nấm đang được xem là cây trồng đem lại no ấm cho nhiều gia đình, vì thế số hộ trồng nấm ở Thới An Đông cũng tăng lên. Như nhà ông Lý Văn Đảm, ngụ khu vực Thới Long đang có 4 người cùng trồng nấm gồm: ông, 2 con trai và con rể. Ông Đảm khoe vụ này, ông chất chừng 130 chai meo (tương đương khoảng 13 công rơm), còn con trai thứ ba chất ngàn chai meo. Nhờ chuyên canh cây nấm, thu nhập của gia đình ông Đảm cải thiện, không phải chật vật khi cứ trông chờ hoa lợi 2 công ruộng như trước. Theo ông Đảm, nghề trồng nấm cũng đòi hỏi nhiều điều kiện nên không phải gia đình nào cũng làm được. Ngoài kinh nghiệm mua rơm, ủ rơm còn cần nhiều vốn. Nếu rơm không chất lượng, ủ không tới, nấm sẽ thất mùa. Tính chi phí mua rơm, meo giống và nhân công thì mỗi công rơm cũng mất khoảng 200.000 đồng, mà mỗi gia đình thường chất từ vài chục đến cả trăm công rơm. Theo ông Lập, nhờ tham gia Tổ hợp tác sản xuất nấm rơm nên 13 thành viên của tổ được tạo điều kiện vay vốn ưu đãi. Hiện nay, 13 thành viên đều vay vốn từ 10-50 triệu đồng/người, phục vụ sản xuất nấm rơm. Nhờ có sự đầu tư này, các thành viên yên tâm đầu tư trồng nấm, đời sống khấm khá hơn. Hiện nay, các hộ này trang bị máy kéo rơm, giúp tiết kiệm thời gian và sức lao động.

Có thể xem sự phát triển thuận lợi của nghề trồng nấm rơm ở phường Thới An Đông là tín hiệu tốt trong định hướng nghề và giải quyết việc làm tại chỗ. Hy vọng rằng, cây nấm luôn có đầu ra ổn định, thường xuyên để người trồng nấm sống khỏe và bền vững với nghề.

Bài, ảnh: Mỹ Tú