(CT)- Mùa vú sữa ở xã Trường Long, huyện Phong Điền đã khởi động từ tháng 10 âm lịch, mang đến không khí lao động rộn ràng cho vùng quê. Trong khi các chủ vườn cùng thương lái bận bịu với việc sắp xếp chuyện mua bán, thỏa thuận giá cả thì cũng là lúc nhiều lao động địa phương có cơ hội việc làm nhờ trái vú sữa.

7 năm nay, cứ vào mùa vú sữa, gia đình chị Nguyễn Thị Lượm ở ấp Nhơn Thọ 2, xã Nhơn Ái, huyện Phong Điền lại tất bật với công việc cắt, tước lá chuối khô. Nhìn "núi" lá chuối khô trước cửa nhà của chị Lượm, nhiều người từ nơi khác ngang qua tò mò, phải dừng lại hỏi han. Chị Lượm cho biết, dù mỗi ngày, cả nhà chị tước hơn 200kg lá chuối khô vẫn không cung ứng đủ yêu cầu các chủ vựa vú sữa. Vào chính vụ, vợ chồng chị Lượm làm không kịp, cha mẹ chồng chị gần 70 tuổi cũng "tham công tiếc việc" xắn tay phụ giúp con cháu.

Nhiều năm trước, để đảm bảo vận chuyển trái vú sữa đi xa mà không bị giập, mềm, các chủ vựa trái cây thường dùng rơm khô lót quanh thùng. Tuy nhiên, rơm khô thường làm bí hơi, nên mới vận chuyển 3, 4 ngày, trái vú sữa đã bị héo. Mặt khác, nguồn rơm ngày càng khan hiếm nên nhiều chủ vựa suy nghĩ tìm nguyên liệu khác thay thế. Từ khi phát hiện lá chuối khô có thể bảo quản trái vú sữa tốt hơn, anh Võ Hoàng Việt, chồng chị Lượm, mạnh dạn đề xuất với chủ vựa trái cây gần nhà để anh cung cấp lá chuối khô. Từ đó, gia đình chị Lượm gắn bó với nghề này, không bỏ sót mùa vú sữa nào. Hàng ngày, cứ 3 giờ sáng, sau khi cho lá chuối vô bao cân cho chủ vựa xong, anh Việt chạy ghe khắp các con kinh, khi đi xa hơn 10 cây số để tìm cắt, gom lá chuối, còn chị Lượm bắt tay tước "mẻ" lá chuối anh Việt cắt về từ chiều hôm trước. Chị Lượm cho biết: "Lá chuối khô ít ai sử dụng, trong khi chúng tôi vừa cắt vừa gom lá, giúp dọn sạch vườn nên người ta không phiền hà. Thế nhưng đôi khi mải cắt là chuối, chúng tôi đụng phải ổ ong, chạy "mất dép", đó là chưa kể gặp vắt đeo chân, đau điếng. Mấy năm đầu, tôi thường đi cắt lá chuối với anh Việt nhưng có lần bị vắt đeo, sợ quá nên không đi nữa, để anh thuê người khác cùng đi". Khoảng 15 – 16 giờ mỗi chiều, chị Lượm tước xong mẻ lá chuối. Sau đó, chị tưới qua chút nước để lá "êm" hơn, không gây trầy xước và tăng tính năng giữ mát trái vú sữa.

Với lợi thế giá rẻ, bảo quản trái tốt nên lá chuối khô rất hút hàng. Hiện nay, gia đình chị Lượm cung cấp nhiều lá chuối khô nhất xã. Nhờ vậy, mỗi mùa vú sữa, gia đình chị cũng kiếm được vài triệu đồng. Cha chồng chị Lượm bị mù 2 mắt, chậm rãi tước lá chuối khô, giọng phấn khởi cho biết: "Trước đây, vợ chồng Lượm mua bán trái cây, vừa thiếu vốn lại cực khổ, lời ít. Từ ngày chuyển sang nghề này, không cần bỏ vốn lấy công làm lời, ngày nào cũng kiếm ít nhất 200.000 đồng-250.000 đồng".

Thấy nghề này có thu nhập tốt, vợ chồng em trai anh Việt cũng học theo anh chị, tìm cắt lá chuối, thuê nhân công tước lá và mang đi bán. Bà Phạm Thị Bửu, 70 tuổi, tước lá cho thuê cho em anh Việt, cho biết: "Tui làm nghề tước lá chuối thuê 6 -7 năm nay rồi. Những lúc con gái tôi rảnh rỗi cũng phụ tiếp. Mỗi ngày tước chừng 80-100kg lá, kiếm 40.000 đồng-50.000 đồng. Lúc mới làm mỏi tay lắm, nhưng làm riết rồi quen. Già cả, có công việc nhẹ nhàng vừa sức, làm kiếm vài chục ngàn đồng mỗi ngày cũng khuây khỏa, đỡ buồn chân, buồn tay".

Cách nhà chị Lượm chừng 100m, Vựa vú sữa Luận là một trong những điểm thu hút nhiều lao động địa phương với mức thu nhập khá. Đến vựa vú sữa này vào khoảng 3 giờ chiều, nhiều nhân công đang tất bật xếp vú sữa vào thùng, chuyển xuống ghe đem giao hàng. Chị Trịnh Thị Cẩm Tú, chủ vựa vú sữa cho hay, mỗi lúc vào mùa, chị thuê đến 15-20 nhân công, với tiền công trung bình 170.000 đồng/ngày. Riêng một số lao động quen việc, có khả năng quản lý, phân loại, thu mua vú sữa thì được chị trả công từ 250.000 đồng - 300.000 đồng/ngày.

Để bảo quản trái vú sữa, chị Cẩm Tú chọn mua lá lục bình để lót thùng và gói vú sữa trước khi đóng thùng, chuyển đi TP Hồ Chí Minh. Nhờ đó, một số lao động nhàn rỗi trong xóm có thu nhập với công việc cắt, bán lá lục bình. Chị Lương Thị Mực, nhà cách vựa vú sữa của chị Tú gần cây số đã gắn bó với công việc này 3 năm nay. Thu nhập của gia đình chủ yếu nhờ làm thuê, nên đời sống rất khó khăn. Từ ngày đi cắt lá lục bình bán cho chị Tú, thu nhập cải thiện đôi chút. Chị Mực cho biết: "Trước, tôi thường nhận làm cỏ, hái trái vườn trái cây…, tiền công không bao nhiêu. Khoảng 3 năm nay, đến mùa vú sữa, tôi tìm cắt lá lục bình bán. Ngày cắt ít nhất 60kg, kiếm được 120.000 đồng, còn ngày cắt nhiều có khi 200kg, kiếm được 400.000 đồng. Nhưng đi cắt lá lục bình cực lắm, phải lội mương, lội sông, tay ướt nước suốt nên không tránh khỏi cảnh bị nước ăn, lở loét". Ngoài chị Mực, còn có 5 người khác cung cấp lá lục bình cho vựa vú sữa của chị Tú, những ngày chính vụ vú sữa, có khi chị mua đến 1,5 tấn lá lục bình.

Theo Trạm khuyến nông huyện Phong Điền, tổng diện tích vú sữa toàn huyện 822 ha, trong đó, xã Giai Xuân 400 ha, xã Trường Long 55 ha... Vú sữa là một trong những loại nông sản mang lại kinh tế cao, nên được địa phương quan tâm nâng cao kỹ thuật canh tác và chất lượng trái, đảm bảo đầu ra để có thể tạo việc làm hiệu quả cho nhiều lao động.

Bài, ảnh: Mỹ Tú