Vừa qua, người dân phường Hưng Lợi có đơn phản ánh đến nhiều cơ quan chức năng việc UBND phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều xét cho vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) không đúng đối tượng, ảnh hưởng quyền lợi của các hộ nghèo, cận nghèo tại địa phương. Trước phản ánh đó, Đoàn Giám sát của Ban văn hóa - xã hội, HĐND thành phố Cần Thơ (Đoàn Giám sát) đã tiến hành làm việc với các đơn vị liên quan để làm rõ vấn đề trên.

Vào khoảng cuối tháng 6-2014, một số cơ quan chức năng đã nhận được đơn phản ánh của người dân tại phường Hưng Lợi. Trong đơn nêu rõ, năm 2013, UBND phường Hưng Lợi đã xét duyệt cho 18 cán bộ, đảng viên làm việc ở địa phương được vay vốn của NHCSXH, việc xét vốn như thế là không đúng. Để làm rõ vấn đề trên, chiều 19-8-2014, Đoàn Giám sát đã làm việc với ông Đ.X.H (người phản ánh) và một số hộ dân được vay vốn của NHCSXH cũng như các hộ trong diện được vay nhưng chưa được địa phương xét vay. Ông H. trình bày các trường hợp ông phản ánh không phải là hộ nghèo, hộ cận nghèo nhưng lại được xét vay vốn các chương trình cho vay giải quyết việc làm, học sinh sinh viên (HSSV), trong khi một số hộ nghèo, cận nghèo có sổ ở địa phương lại không được xét cho vay vốn. Còn anh N.P.P thuộc hộ nghèo tại phường Hưng Lợi, trình bày: Anh đã được vay vốn 5 triệu đồng để bán bánh mì, sau đó anh trả nợ xong, xin vay số tiền nhiều hơn thì địa phương không xét mà chỉ cho anh vay tiếp 5 triệu đồng… Đoàn Giám sát đã ghi nhận ý kiến của người dân.

Đến ngày 21-8-2014, bà Trần Thị Xuân Mai, Trưởng Ban văn hóa - xã hội HĐND thành phố làm Trưởng đoàn giám sát đã làm việc với Chi nhánh NHCSXH TP Cần Thơ về vụ việc trên. Trong buổi làm việc, Chi nhánh NHCSXH thành phố đã báo cáo về các điều kiện cho vay đối với các chương trình cho vay: hộ nghèo, hộ cận nghèo, giải quyết việc làm và HSSV; các tiêu chí và thành phần hội đồng xét vay vốn; quy trình thủ tục vay vốn đối với các chương trình vay vốn. Đồng thời, báo cáo về việc cho vay thông qua ủy thác các tổ chức chính trị - xã hội tại địa phương theo quy định của Chính phủ. Ông Hồ Phước Tân, Phó Giám đốc Chi nhánh NHCSXH TP Cần Thơ, cho biết: "18 trường hợp người dân phản ánh vay sai đối tượng có: 8 cán bộ đảng viên đang công tác tại địa phương, 10 đảng viên đang sinh hoạt tại các khu vực của phường vay số tiền hơn 369 triệu đồng, chiếm 5,78% trong tổng dư nợ tại phường Hưng Lợi. Qua phản ánh của người dân, NHCSXH đã rà soát đối chiếu, hồ sơ, thủ tục thì các trường hợp này có đầy đủ hồ sơ theo quy định để được vay vốn tại NHCSXH…". Tại đây, bà Trần Thị Xuân Mai đã thay mặt Đoàn Giám sát đề nghị, NHCSXH nên tham gia quá trình bình xét cho vay vốn, không nên quá phụ thuộc vào việc bình xét của địa phương vì như thế dễ tạo ra tính chủ quan của người bình xét dẫn đến sự thiếu công bằng giữa các hộ vay, làm người dân bức xúc.

Ngày 22-8-2014, Đoàn Giám sát tiếp tục làm việc với UBND phường Hưng Lợi nhằm làm rõ quy trình, thủ tục, điều kiện cho vay vốn và điều kiện bình xét đối với các đối tượng được vay vốn tại địa phương. Đồng thời, Đoàn Giám sát tiến hành kiểm tra, xem xét hồ sơ của 18 trường hợp cán bộ, đảng viên của phường Hưng Lợi được vay vốn mà người dân phản ánh là chưa đúng đối tượng được xét vay. Ông Lê Anh Quan, Chủ tịch UBND phường Hưng Lợi, trình bày: "Hiện toàn phường có 69 hộ nghèo và 87 hộ cận nghèo, trong đó có 36 hộ vay vốn của NHCSXH, 6 hộ vay vốn ở nhóm phụ nữ tiết kiệm và phụ nữ nghèo của phường; 61 hộ không đủ điều kiện vay vốn do quá tuổi lao động, đau yếu, tàn tật, hưởng bảo trợ xã hội, tệ nạn xã hội; còn 56 hộ chưa có nhu cầu vay vốn đã được UBND phường chỉ đạo cho cán bộ xóa đói giảm nghèo phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Tổ vay vốn và khu vực cho rà soát lại kỹ. Các trường hợp người dân phản ánh được vay vốn theo diện hộ khó khăn theo quy định của Chính phủ, gia đình các hộ này đa phần đều có người thân bị bệnh ung thư kéo dài nhiều năm; bị tai nạn giao thông; con bị bệnh tâm thần; nuôi cha mẹ già bệnh tật; con không có tiền để đi học... Các hộ này gặp khó khăn nhưng vẫn gắn bó với công tác đoàn thể ở địa phương, trong khi nguồn quỹ của địa phương không có nhiều để giúp đỡ họ, còn phụ cấp của họ chẳng có bao nhiêu nên địa phương đã vận dụng xem xét cho họ vay nguồn vốn của NHCSXH theo diện khó khăn để họ có vốn làm ăn, ổn định cuộc sống gia đình và tiếp tục cống hiến cho công tác đoàn thể tại địa phương... Đồng thời, trong khi bình xét cho vay theo chương trình giải quyết việc làm là không phân biệt đối tượng vay, miễn sao hộ vay có mục đích làm ăn, thu hút lao động. Còn trường hợp người vay không được nâng mức vay do chưa có phương án làm ăn lớn hơn nên địa phương chưa xem xét nâng mức vay lên; cũng như những trường hợp thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo nhưng lại không chí thú làm ăn, liên quan đến tệ nạn xã hội hoặc không đủ điều kiện vay vốn thì địa phương cũng không xem xét. Nhưng qua sự việc trên, UBND phường sẽ rút kinh nghiệm, trong thời gian tới sẽ tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ các chính sách vay vốn, cũng như thường xuyên kiểm tra, giám sát, chỉ đạo Hội đoàn thể nhận ủy thác, Tổ Tiết kiệm và vay vốn trong việc bình xét cho vay đảm bào công khai, đúng đối tượng.

Qua giám sát, bà Trần Thị Xuân Mai, Trưởng Ban văn hóa - xã hội đã có kết luận sơ bộ là không phát hiện có trường hợp vay vốn NHCSXH sai đối tượng tại phường Hưng Lợi. Đoàn Giám sát sẽ có báo cáo cũng như các đề xuất, kiến nghị đối với các đơn vị liên quan về Thường trực HĐND thành phố, đồng thời Đoàn Giám sát sẽ mời cử tri phản ánh đến để trả lời bằng văn bản vấn đề cử tri phản ánh.

Trước sự việc trên, đồng chí Phạm Văn Hiểu, Chủ tịch HĐND thành phố đã yêu cầu NHCSXH, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố và UBND quận Ninh Kiều cần phối hợp chặt chẽ với nhau trong việc triển khai các chính sách vay vốn ưu đãi của Nhà nước đến người dân, đảm bảo đúng đối tượng và tạo được sự công bằng giữa các hộ vay. Địa phương cần tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, giải thích rõ ràng để không gây sự hiểu nhầm, dẫn đến việc người dân phản ánh. Các Hội đoàn thể cùng NHCSXH phải thường xuyên kiểm tra việc sử dụng vốn của hộ vay, cũng như kịp thời giải quyết những vướng mắc phát sinh giúp nguồn vốn ưu đãi ngày càng phát huy hiệu quả...

Đông Bình (Báo Cần Thơ)