Nội dung trả lời:

* Tình hình xuất khẩu lao động của thành phố 6 tháng đầu năm:

Trong 6 tháng đầu năm 2014, tình hình đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được thống kê với số liệu như sau:

1. Số Doanh nghiệp đang đối tác: 08.

2. Số LĐ đăng ký: 120 (IM Japan: 51, Điều dưỡng Đức: 5, Hàn Quốc (EPS): 39, Cty XKLĐ: 25).

3. Số LĐ hoàn thiện hồ sơ: 100 (IM Japan: 40, Điều dưỡng Đức: 3, Hàn Quốc (EPS): 37, Cty XKLĐ: 20).

4. Số LĐ xuất cảnh: 44 (Nhật: 9, Hàn Quốc: 5, Đài Loan: 27, Malaysia: 3).

* Đánh giá chung:

Trong những tháng đầu năm 2014, Sở LĐTBXH TP Cần Thơ đã quan tâm, chỉ đạo và đã được Trung tâm Dịch vụ việc làm triển khai thực hiện nhiều biện pháp để đẩy nhanh, đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động như:

- Tổ chức thông tin tuyên truyền rộng rãi trên nhiều kênh khác nhau thông qua báo đài, Cổng thông tin việc làm TP Cần Thơ, thông qua mạng lưới cộng tác viên tại các phường, xã, thị trấn, các trường nghề…

- Thu hút nhiều doanh nghiệp, chi nhánh doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài thông báo tuyển lao động tại địa phương, góp phần làm đa dạng các ngành nghề, trình độ, đơn hàng… để phù hợp hơn với điều kiện của lao động Cần Thơ;

- Nâng cao trình độ nghiệp vụ của các viên chức phụ trách xuất khẩu lao động thông qua các buổi tập huấn nội bộ tại đơn vị, qua thực tế nghiệp vụ chuyên môn;

- Tổ chức nhiều buổi tư vấn tập thể về các thị trường đang tuyển dụng tại đơn vị, các trường nghề và tại UBND các phường, xã của thành phố với sự tham dự của nhiều thành phần lao động cùng gia đình lao động.

* Khó khăn, vướng mắc công tác xuất khẩu lao động 6 tháng đầu năm:

Khó khăn chủ yếu nhất là dù triển khai thực hiện nhiều biện pháp để đẩy nhanh, đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động, tuy nhiên số lượng người lao động xuất cảnh đi làm việc ở nước ngoài của 6 tháng đầu năm 2014 vẫn chỉ đạt ở kết quả thấp: 44 lao động (đạt 22% so với chỉ tiêu đề ra từ đầu năm là 200 lao động). Nguyên nhân của tình hình này là do:

- Công tác xuất khẩu lao động không được chú trọng đúng mức ở một số địa phương nên công tác thông tin, tuyên truyền về việc làm ngoài nước đến với người lao động rất hạn chế đặc biệt là những lao động ở khu vực xa trung tâm thành phố.

- Hệ thống cộng tác viên giới thiệu việc làm của trung tâm được hình thành thông qua sự đề cử của địa phương và của các trường nghề đã vận hành được hơn 3 tháng nhưng mang lại hiệu quả không cao. Nguyên nhân chủ yếu là do chính bản thân cộng tác viên chưa thực sự tích cực tham gia tuyên truyền vận động người lao động, công tác vận động của một số cộng tác viên chưa thực sự mang lại hiệu quả dù trung tâm đã tổ chức 02 cuộc tập huấn nghiệp vụ cho các cộng tác viên này.

- Thị trường Hàn Quốc là thị trường rất được yêu thích của lao động Cần Thơ (chi phí thấp, mức lương cao và không yêu cầu quá cao về trình độ học vấn chỉ cần tốt nghiệp lớp 9) đã bị tạm dừng tuyển mới lao động trong thời gian qua nên ảnh hưởng đến số lượng xuất cảnh rất nhiều.

- Tâm lý ngán ngại khi đi làm xa của lao động và người thân chậm được cải thiện.  Lao động và người thân vẫn còn mang tâm lý “nghèo nhưng không đói” nên chưa ý thức được tầm quan trọng khi đi xuất khẩu lao động nhằm cải thiện kinh tế gia đình, nâng cao kinh nghiệm làm việc của bản thân và góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống.

- Trình độ của phần lớn lao động có nguyện vọng đi làm việc ở nước ngoài còn thấp, không phù hợp với yêu cầu của thị trường tuyển dụng. Trong đó, số lao động có trình độ phù hợp, có tay nghề thì không muốn làm những công việc phổ thông.

- Điều kiện sức khỏe của lao động có nguyện vọng đi làm việc ở nước ngoài chưa được đảm bảo nhiều. Có rất nhiều trường hợp lao động thỏa các điều kiện của đơn hàng, thị trường nhưng sức khỏe không đảm bảo do bị cận thị, và mắc các bệnh như viêm gan B, men gan cao…

- Một bộ phận lao động nông thôn vẫn còn ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước về chi phí xuất cảnh nên vẫn còn mang tâm lý chờ đợi các nguồn vốn vay hỗ trợ của Nhà nước để đi xuất khẩu lao động mà chưa có ý thức phải chuẩn bị trước các khoản chi phí cần thiết để lo các thủ tục ban đầu đi xuất khẩu lao động.

- Các thị trường như Đài Loan, Nhật Bản có chi phí xuất cảnh khá cao nên gây khó khăn cho lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo không đủ điều kiện kinh tế để tham gia.

- Các chương trình ưu đãi của Chính phủ thì không tuyển đủ số lượng được phân bổ cho thành phố: chương trình thực tập kỹ thuật tại Nhật Bản (chương trình IM Japan) với chỉ tiêu được phân bổ cho toàn thành phố là 80 ứng viên. Nhưng qua cả 2 đợt thì vẫn chưa tuyển đủ số lượng ứng viên này, cụ thể: đợt 1: 27 ứng viên đạt đủ điều kiện và đang tham gia học tiếng Nhật tại Hà Nội và đợt 2: có 6 ứng viên tham gia dự sơ tuyển tại Đồng Nai. Chương trình tuyển điều dưỡng đi làm việc tại Cộng hòa Liên bang Đức cũng chỉ có 03 ứng viên Cần Thơ tham gia và đạt sơ tuyển.

- Thị trường Malaysia có chi phí xuất cảnh thấp, phù hợp với lao động trình độ thấp và ít tiềm lực kinh tế nhưng lại không thu hút được lao động do tâm lý của phần lớn lao động e ngại về những thông tin không tốt của thị trường này từ các năm trước như không được bố trí việc làm khi qua nước sở tại, công việc nặng nhọc nhưng nhận lương thấp, điều kiện làm việc không đảm bảo… mặc dù các thông tin lạc quan về thị trường này đã được thông báo rộng rãi.

- Công tác thống kê số liệu chung của lao động toàn thành phố đi làm việc ở nước ngoài gặp nhiều khó khăn, nguyên nhân là do lao động tự đăng ký thủ tục với công ty xuất khẩu lao động do vậy chỉ khi nào công ty có báo cáo đến trung tâm thì mới có thể nắm và thống kê được số lao động này.

* Biện pháp đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động trong 06 tháng cuối năm:

- Tiếp tục phối hợp với các trường đại học, cao đẳng, trung cấp về việc phối hợp tổ chức các buổi tư vấn việc làm ngoài nước cho học sinh, sinh viên.

- Mở rộng liên kết với các cơ sở dạy nghề mới góp phần đa dạng hóa ngành nghề đào tạo phục vụ nhu cầu thị trường lao động.

- Tập trung tạo nguồn bằng nhiều hình thức như: thông qua bản tin cơ hội việc làm thông tin đến người lao động, thông qua hệ thống cộng tác viên xã, phường và các trường trên địa bàn thành phố, trực tiếp gọi điện thoại thông tin đến người lao động, trực tiếp tư vấn với người lao động địa phương thông qua chuyến xe tư vấn lưu động hoặc thông qua các buổi tư vấn tập thể cho người lao động tại địa phương.

- Ngoài ra, mở rộng hơn hình thức cung cấp thông tin về các thị trường ngoài nước bằng hình thức các câu hỏi đáp qua đó cung cấp các kiến thức cần thiết cho người lao động cần quan tâm...;

- Tìm kiếm các đơn hàng tuyển dụng mới với mức chi phí tương đối thấp, với mức lương phù hợp và điều kiện làm việc tốt để thu hút lao động. Song song đó, chủ động tìm kiếm và đối tác thêm với các doanh nghiệp xuất khẩu lao động có các thông tin về các thị trường mới với mức lương phù hợp để tăng cơ hội lựa chọn và thu hút thêm người lao động tham gia.

- Nâng cao nghiệp vụ của viên chức phụ trách xuất khẩu lao động và các viên chức tư vấn thông qua biên soạn các nội dung thông tin mà người lao động thường hỏi theo hình thức tài liệu hỏi đáp.

- Kết hợp với các công ty xuất khẩu lao động tổ chức các buổi tư vấn tập thể về cơ hội việc làm ngoài nước cho lao động tại một số phường, xã, thị trấn.

- Thông tin thường xuyên và đầy đủ, kịp thời về các đơn hàng mới đến người lao động thông qua việc cung cấp các thông tin này định kỳ hàng tháng và cập nhật thường xuyên qua hệ thống thư điện tử đến 85 xã, phường, thị trấn, các Phòng LĐTBXH quận, huyện.

- Tinh gọn lại đội ngũ cộng tác viên, duy trì và phát huy những cộng tác viên nhiệt huyết, có thời gian tham gia và tích cực trong vận động người lao động tham gia nhằm phát huy tối đa đội ngũ cộng tác viên giới thiệu việc làm tại các xã, phường, thị trấn.

Hiện nay, để giải quyết việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo cho người lao động TP Cần Thơ đã và đang thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Việc làm và Dạy nghề giai đoạn 2011-2015 với các giải pháp là các dự án thành phần gồm các nội dung như sau:

- Đổi mới và phát triển dạy nghề.

- Đào tạo nghề cho lao động nông thôn.

- Cho vay vốn tạo việc làm từ Quỹ Quốc gia về việc làm.

- Hỗ trợ đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài.

- Hỗ trợ phát triển thị trường lao động.

- Nâng cao năng lực truyền thông, giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình.

Ngoài đối tượng chung là mọi người lao động đều được tham gia, trong các giải pháp nêu trên đều có quy định ưu tiên cho nhóm lao động yếu thế như: Lao động là người khuyết tật, người dân tộc thiểu số…

Người lao động là người dân tộc Khmer hay người dân tộc thiểu số khác sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam nói chung, địa bàn TP Cần Thơ nói riêng đều thuộc đối tượng ưu tiên để thực hiện chính sách này.

Ngoài ra, đối với đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, thì người lao động trong các hộ này còn được hưởng thêm các chính sách trong Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, riêng đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo là người dân tộc thì được ưu tiên theo theo qui định.